Granica w Blachowni i Wyrazowie?

Ten artykuł będzie krótkim nawiązaniem do wpisu Kozacy w Wyrazowie. Po publikacji otrzymałem kilka pytań. Czy skoro był tam urząd celny, była też granica? Kto i kiedy utworzył tam urząd? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w dodatku do 11. numeru Dziennika Urzędowego Guberni Kaliskiej z dnia 16 marca 1839 roku.

Na zdjęciu widzimy na podstawie jakich instrukcji rozkazów stworzono ten dokument:

W wyżej wymienionym dokumencie znajdziemy artykuł mówiący o wyznaczeniu drugiej linii granicznej w Guberni Kaliskiej. Do wiadomości publicznej podano, że drugi pas graniczny będzie tworzyło 107 miejscowości, w tym: Malice, Błaszczyki, Blachownia, Wyrazów. Teraz już wiemy, że przez Wyrazów biegła tzw. wewnętrzna granica. Między granicą a linią graniczną wewnętrzną znajdował się pas graniczny, w którym znajdowało się 422 miejscowości w tym m.in.: Cisie i Gać. Pas ten minimalnie mógł mieć 1 milę szerokości.

Punkt III. dodatku mówi o utworzeniu Urzędów Celno Kontrollowych na linii wewnętrznej, w podpunkcie trzynastym mamy: Naprzeciw Komory Celney II. Rzędu Herby wieś Wyrazów.

Kolejny punkt mówi o wyznaczeniu drogi: od Komory Celny Herby do wsi Wyrazów na pustkowie Trzepizury.

Kozacy dońscy pełnili funkcję straży granicznej od 1832 roku przy samej granicy państwa. Na drugą linię zostali przeniesieni w 1839 roku i pełnili funkcję pograniczników do roku 1851, gdyż właśnie wtedy utworzono rosyjską straż graniczną. Ogólnie, temat terenów przygranicznych, straży granicznej, przemytników jest bardzo obszerny, więc ten szczegółowy temat, interesujący nas ze względu na Blachownię, został przedstawiony w bardzo wąskim zakresie.

Zdjęcie tytułowe przedstawia patrol rosyjski w Herbach z XIX wieku, zbiory własne.